SAMÜ’de “Küresel Krizler Ortamında Maliye Politikaları” Ele Alındı

Samsun Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi tarafından düzenlenen “Duvarsız Buluşmalar” serisinin üçüncüsü, Canik Kampüsü 100. Yıl Konferans Salonu’nda gerçekleştirildi. Etkinliğe; Rektör Yardımcıları Prof. Dr. Ali Bilgin, Prof. Dr. Salih Kesgin, Prof. Dr. Selahattin Kaynak, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Yılmaz, akademik ve idari personel ile öğrenciler katıldı.

Samsun Üniversitesi ev sahipliğinde düzenlenen etkinlikte, Marmara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Bölümü öğretim üyesi ve Turkcell Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. İdris Sarısoy, “Küresel Krizler Ortamında Maliye Politikaları: Yeni Sınamalar ve Fırsatlar” başlıklı bir konuşma yaptı.

Etkinliğin selamlama konuşmasını yapan Siyasal Bilgiler Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Yılmaz: “Bugün burada, “Küresel Krizler Ortamında Maliye Politikaları: Yeni Sınamalar ve Fırsatlar” başlıklı etkinliğimizde sizlerle bir arada olmaktan büyük mutluluk duyuyorum. Üniversite olarak bilgi paylaşımını teşvik eden, öğrencilerimizi güncel konularla buluşturan etkinliklere ev sahipliği yapmaya devam ediyoruz. Bu tür buluşmalar, hem akademik hem de sosyal bağlamda önemli kazanımlar sunuyor. Bugün bizlerle birlikte olan ve bilgi birikimini paylaşacak olan Sayın Prof. Dr. İdris Sarısoy hocamıza, kıymetli katkılarından dolayı şükranlarımı sunuyorum. Ayrıca, bu etkinliğin düzenlenmesinde büyük emek harcayan Ekonomik Düşünce Topluluğu üyelerimize ve onları yönlendiren danışman hocalarımıza da teşekkür etmek istiyorum. Üniversitemizin bu tür öğrenci odaklı çalışmalarla daha da güçlendiğine inanıyorum.” diye konuştu.

Prof. Dr. Sarısoy, sunumunda küresel ekonomik krizlerin etkilerini değerlendirerek, kriz dönemlerinde maliye politikalarının önemine dikkat çekti. Katılımcılara, kriz yönetiminde karşılaşılan zorluklar ve bu süreçte ortaya çıkan fırsatlar hakkında önemli bilgiler aktaran Sarısoy, Türkiye ve dünya ekonomisinde yaşanan güncel gelişmeleri de ele alarak çözüm önerilerini paylaştı.

Krizlerin Ekonomik Göstergeler Üzerindeki Etkisi

Prof. Dr. İdris Sarısoy, “Küresel Krizler Ortamında Maliye Politikaları: Yeni Sınamalar ve Fırsatlar” başlıklı konuşmasında, maliye politikalarının kriz dönemlerindeki önemini şu şekilde aktardı: “Bugün küresel kriz döneminde nasıl bir maliye politikası uygulanıyor, kısaca bundan bahsedeceğim. Kriz dediğimizde genel olarak normal olan göstergelerin olağan seyrinden sapması anlaşılır. Örneğin büyümenin pozitif olması gerekirken negatif bir değer alması, ihracatın azalması, işsizliğin artması gibi durumlar kriz göstergeleridir. Pandemi döneminde de gördüğümüz gibi, kriz dönemlerinde kamunun harcamaları artar çünkü özel sektör faaliyetlerini yavaşlatır ya da durdurur. Kamu, hem maaş ödemeleri hem de sosyal yardımlarla ekonomiyi ayakta tutmaya çalışır.”

Prof. Sarısoy, maliye politikalarının kriz dönemlerinde genişletici bir yaklaşımla uygulandığını, bu sayede kamu harcamalarının artırılarak ekonomide canlanma sağlandığını dile getirerek devam ettiği konuşmasında şunları söyledi: “Genişletici maliye politikası, kriz döneminde ekonomiyi canlandırmak için kamu harcamalarının artırılması ve bu harcamaların borçlanma yoluyla karşılanması anlamına gelir. Pandemi döneminde Türkiye’de kısa çalışma ödeneği gibi araçlarla bu politika etkili bir şekilde uygulandı. İşsizliğin artmasını önlemek için işverenlere, ‘Çalışanlarınızı işten çıkarmayın, maaşlarının bir kısmını biz ödeyeceğiz.’ dedik. Bu sayede istihdam korunmuş oldu.”

Uluslararası Karşılaştırmalar

Dünyadaki farklı ülkelerin maliye politikalarını da karşılaştırmalı olarak ele alan Sarısoy, Avrupa Birliği ülkelerindeki kamu gelirlerinin yüksekliğini sosyal programların finansmanına bağladı. Sarısoy, Türkiye’nin mali yapısını diğer ülkelerle kıyaslayarak şu değerlendirmeyi yaptı: “Dünyadaki birçok gelişmiş ülke, kamu gelirlerinin milli gelire oranında oldukça yüksek bir seviyeye sahip. Örneğin, Fransa milli gelirinin %53’ünü kamu gelirleriyle finanse ediyor. Türkiye’de ise bu oran daha düşük ama mali yapımız hala birçok ülkeye göre oldukça iyi durumda. Küresel krizlerin etkilerinden bahseden Sarısoy, ABD’nin yeni vergi politikalarından, Rusya-Ukrayna savaşından ve enerji krizinden şu şekilde söz etti: “ABD Başkanı Trump, iç vergileri azaltıp dış vergileri artırma planı yapıyordu. Bu politikanın hedefi, özellikle Çin mallarının ABD’ye girişini zorlaştırmaktı. Ancak böyle bir politikada Çin ekonomisi zarar gördüğünde, bu sadece Çin’i değil, tüm dünya ekonomisini etkiler. Aynı şekilde, Rusya-Ukrayna savaşı enerji fiyatlarını ve gıda arzını etkileyerek dünya çapında enflasyona yol açtı.”

Doğal Kaynaklar ve Türkiye Ekonomisi

Türkiye’nin Zonguldak’taki doğalgaz ve Güneydoğu’daki petrol keşiflerinin önümüzdeki yıllarda bütçeye olumlu yansımaları olacağını ifade eden Sarısoy, bu kaynakların cari işlemleri ve vergiye bağımlılığı azaltabileceğini vurguladı. Sarısoy konuşmasını şöyle devam ettirdi: “Zonguldak’taki doğalgaz keşfi ve Güneydoğu’daki petrol üretimi, önümüzdeki yıllarda bütçeye olumlu katkılar sağlayacak. Bu gelirler sayesinde cari işlemler dengesinde iyileşme ve bütçenin vergi gelirlerine bağımlılığında azalma bekliyoruz.” Konuşmasının sonunda maliye politikalarının kriz dönemlerindeki kritik rolünü vurgulayan Sarısoy, sunumunu şu şekilde özetledi: “Dünyada hala kriz olasılıkları var ve bu krizler hem ekonomik hem de ekonomik olmayan nedenlerle ortaya çıkabilir. Ancak sonuçta hepsi ekonomiyi etkiler. Türkiye’nin mevcut mali yapısı oldukça güçlü. Ancak enflasyon ve faiz oranları gibi sorunların çözülmesi gerekiyor. Eğer bu sorunlar çözülürse, maliye politikaları alanında çok daha iyi bir noktaya ulaşabiliriz.”

Öğrencilerin ve akademisyenlerin yoğun ilgi gösterdiği etkinlik, sunumun ardından soru-cevap bölümün gerçekleştirilmesi ve hediye takdimi ile sona erdi.