Binlerce yıllık "ıza buğdayı"nın coğrafi işareti alınacak

BOLU (AA) - Bolu Belediyesi ile Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) arasında, geçmişi 10 bin yıl öncesine dayanan ve Seben ilçesinde yetiştirilen ıza buğdayının coğrafi işaretinin alınması için protokol imzalandı.

Belediye binasında gerçekleşen imza törenine Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, AİBÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Alişarlı, Belediye Başkan Yardımcısı Emine Davarcıoğlu, AİBÜ Biyoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nusret Zencirci ve ilgili birimlerin yetkilileri katıldı.

Yılmaz, burada yaptığı konuşmada, AİBÜ ile belediyenin imzaladığı protokolle, ıza buğdayı diye bilinen ve Seben'de yetişen bu bitkinin coğrafi işaretinin alınarak tanıtımının yapılacağını söyledi.

Iza buğdayının, bölgede yetişen ve tarih serüveni boyunca genleri değişmeyen bir tür olduğunu belirten Yılmaz, "Bu sene de biz ıza buğdayını Seben’de, il merkezinde ve Göynük ilçesinde 200 dönüm civarında bir deneme ekimine başladık. Bu işte başarılı olacağımıza yürekten inanıyorum." dedi.

Yılmaz, Karacasu beldesinde su değirmeni inşa etmeye de başladıklarını aktararak, "Bu buğdayları da kendi su değirmenimizde öğüterek, hiç katkısız inşallah kendi unumuzla mamullerin üretimini yapacağız. Coğrafi işaret aldıktan sonra da belki de gelecek sene ıza buğdayının il genelinde ekimi sağlanacak. Bunun tamamının alımını Bolu Belediyesi olarak garantileyeceğiz." diye konuştu.

Iza türünün diğer buğdaylardan daha sağlıklı olduğunu vurgulayan Yılmaz, "Şu an Iza buğdayından yapılan bulgur hem şişkinlik yapmıyor hem de şişmanlatmıyor. Iza buğdayının bulguru çok özel. Bu çok az yapıldığı için Seben’de şu an kilosunun 10 lira." şeklinde konuştu.

- "Bazı kanser türlerine karşı kullanılıyor"

Prof. Dr. Nusret Zencirci ise Iza buğdayının Seben ve Bolu’nun oldukça değerli bir bitkisi olduğunu ifade ederek, "Iza buğdayının 10 bin yıllık tarihi var, buğdayın atalarından ve ilk kültüre alınanı. Izanın bizim yaptığımız çalışmalarda da üstün özelliklerini gördük. Örneğin karoten ve gluten değeri yüksek. Bunlar sağlık için olumlu etkileri." ifadesini kullandı.

Iza buğdayının sağlık açısından da çok önemli olduğuna vurgu yapan Zencirci, şunları kaydetti:

"Iza buğdayının, göz ve kalp sağlığı üzerine olumlu etkileyen özellikleri var. Şu anda ızaya yoğun bir talep var. Avrupa’da sağlık için kullanılıyor, bazı kanser türlerine karşı kullanılıyor. Şeker ve kalp hastalıklarına karşı ilaç tavsiyesi olarak veriliyor. Destekleyici ilaç olarak da veriliyor. O nedenle bunun bir şekilde kayıt altına aldırılması, coğrafi işaretinin alınması ve üretiminin arttırılması Bolu için ciddi bir katkıda bulunacak."

Konuşmaların ardından Başkan Yılmaz ve Rektör Alişarlı, ıza buğdayının coğrafi işaretinin alınması ve tanıtımının yapılmasını kapsayan protokolü imzaladı.